Fren titreşimi, belirli hızlarda ve basınçlarda fren uygulandığında direksiyondan ve süspansiyondan hissedilen titreşimdir. Çok az fark edilebilir bir titreşimden yoğun bir titreşime kadar değişiklik gösterebilir, fren pedalı veya direksiyonda hissedilebilir.
NEDENLERİ VE ÇÖZÜMLERİ
NEDEN 1: GÖBEK VE/VEYA DİSK AŞINMASI
Fren titreşimi, kötü takılmış bir fren diskinin poyra veya kaliperle olan hizasının bozulmasıyla oluşabilir. Sorunun bu olup olmadığını belirlemenize yardımcı olmak için bazı göstergeler ve çözümler vardır:
Poyrada pas veya kir olup olmadığını kontrol edin.
NEDEN?
Pas ve kir, disk ile poyra arasındaki temasın zayıflamasına neden olur.
ÇÖZÜM: Diski sökün, toz ve kirden arındırmak için her iki yüzeyini de temizleyin.
Poyra yüzeyinin aşırı sıkma torku nedeniyle aşınıp aşınmadığını kontrol edin.
NEDEN?
Konumlandırma vidasını çok şiddetle sıkmak, fren uygulanması sırasında titreşimlere neden olur.
ÇÖZÜM:Diskleri değiştirin, fazla sıkma torkunu önleyin.
Poyranın kendisinde aşınma olup olmadığını kontrol edin
NEDEN?Nadiren de olsa göbekler eğrilir. Bir diski, eğrilmiş bir poyraya vidalamak her zaman fren titreşimine neden olur. Göbek yüzeyindeki herhangi bir pas, disk takılmadan önce temizlenmezse titreşime neden olur.
ÇÖZÜM:Bir diski taktıktan sonra, her zaman kadran göstergesini kullanarak disk aşınmasını kontrol edin. Aşınma toleransı değerinin dışındaysa, aşınma tolerans değerleri içinde olana kadar diski alternatif bir pozisyonda yeniden takın. Aşınma hala tolerans dışındaysa, göbeğe bakım yapılması gerekir.
Jantların doğru monte edilip edilmediğini kontrol edin
NEDEN?Disk aşınmasının son yıllardaki yaygın nedenlerinden biri alaşımlı jantlara 'her ölçüye uygun modellerin' yanlış yerleştirilmesidir. Aynı tekerlek çok sayıda poyra tipi için kullanıldığından, yükleyenler teker hortumlarında konumlandırma ara parçası kullanırlar. Ara parça kaybolur veya hasar görürse, tekerlek doğru bir şekilde ortalanamaz.
ÇÖZÜM:Diski takarken aşınma ölçeğini diskin arkasına yerleştirin ve aşınmayı ölçün. Ölçek, teker takıldıktan ve sıkıldıktan sonra aşınmayı gösterir ve tekeri değiştirmek zorunlu olabilir.
NEDEN 2: CİDDİ ÖLÇÜDE AŞIRI DİSK ISINMASI VE BOZULMASI
Herhangi bir ciddi sıcaklık artışı, diskin farklı yerlerindeki disk metalinin bozulmasına neden olabilir. Bu sıcak noktalar balata ile disk arasında aralıklı bir temasa neden olur. Bu da titreşimle sonuçlanır. Sorunun bu olup olmadığını belirlemenize yardımcı olmak için bazı göstergeler ve çözümler vardır:
Frenin kötü kullanılıp kullanılmadığını kontrol edin.
NEDEN?Frenin kötü kullanılması aşırı ısınmanın yaygın bir nedenidir. Diskler fren uygulamaları arasında hızla soğuyacak şekilde tasarlandılar. Ancak, frenler art arda yoğun bir şekilde uygulanırsa mesela dağlık alanlarda sürüş sırasında, diskler ısıyı dağıtmak için yeterli zamana sahip olmazlar.
ÇÖZÜM:Disk yüzeyinin üstündeki mavi noktalar iyi bir aşırı ısınma göstergesidir. Mavi ve/veya daha koyu renkte noktaları olan bazı bölümlerdeki diskler düzelemez ve HER ZAMAN fren balatalarıyla birlikte değiştirilmeleri gerekir.
Fren balatalarının kalitesini kontrol edin.
NEDEN?Düşük kaliteli fren balataları özellikle de aşırı fren kullanımında kolayca aşırı ısınabilir. Balatalardaki aşırı ısı, disklerin aşırı ısınmasına neden olarak disk eğilmesine neden olabilir.
ÇÖZÜM: Disk yüzeyinde mavi nokta olup olmadığına tekrar bakın. Hiç mavi nokta bulamazsanız, sürücüyü düşük kaliteli balatalar konusunda uyarın. Diskin üzerindeki mavi noktalar gördüğünüzde HER ZAMAN fren balatalarını ve disklerini değiştirin.
NEDEN 3: DİSK KALINLIK DEĞİŞİMİ (DKD)
DKD, disk yüzeyindeki kalınlığın farklılık göstermesidir. Etkili fren yapma için disk yüzeyinin tamamında kalınlık aynı olmalıdır. Eşit olmayan bir sürtünme yüzeyi varsa, fren balatası gevşer ve döndükçe disk(ler)le yeniden temas eder. Bu da fren titreşimine neden olur. Sorunun bu olup olmadığını belirlemenize yardımcı olmak için bazı göstergeler ve çözümler vardır:
Frenlerin düzgün bir şekilde yataklarına yerleştirildiklerini görmek için sürücüye sorun
NEDEN?Frenlerinizden en iyi performansı almak için, yatağa yerleştirme prosedürünü takip etmek çok önemlidir. Fren pedalını ilk birkaç uygulama sırasında yalnızca orta seviyede basınç uygulayarak, düzgün bir sürtünme maddesi katmanı balatalardan diske aktarılır. Yüzeyleri bu şekilde eşleme güvenliği arttırır ve DKD ile ilgili sürtünmeleri önler.
ÇÖZÜM:Önlem almak önemlidir. Yeni fren balatalarını her monte edişinizde, sürücüleri ilk 200 km boyunca sert fren yapmaktan kaçınmaları gerektiği konusunda uyarın. Yatağa düzgün yerleştirememe hafif DKD ile sonuçlandıysa, frenleri yeniden yatağına yerleştirmek yeterli olabilir. Bu disk yüzeylerinin yeniden aynı hizaya gelmesini sağlamazsa, tek çözüm hem fren balatalarını hem de diskleri değiştirmektir. Rahatlığınız ve müşterileriniz ile paylaşabilmeniz için Ferodo, kullanışlı bir Sürücü İpuçları kitapçığı yayınladı. Kitapçıkta fren sistemlerini nasıl optimize edecekleriyle ilgili birkaç ipucu ve püf noktası bulunmaktadır. Daha fazla bilgi için Ferodo temsilcinize danışın.
Kaliper sıkışmasını kontrol edin
NEDEN?
Tutukluk yapan bir kaliper pistonu veya tutukluk yapan bir kaliper kayar pimi fren diskinin her bir tarafına eşit olmayan kuvvetlerin uygulanmasına neden olarak, eşit olmayan aşınmaya veya DKD'ye neden olur.
ÇÖZÜM:Bu sorunun nedeni genelde korozyon veya kirdir. Bu nedenle, tutukluk yapan kaliperin bakımını düzgün bir şekilde gerçekleştirerek sorunun yeniden oluşmasını önleyin ve her iki fren balatasını ve diski de değiştirin.
Disk yüzeyinde kir veya aşınma olup olmadığını kontrol edin
NEDEN?
Fren yapma sırasında, fren balatasının titreşim malzemelerinin bir kısmı diske aktarılır. Daha kötü kalitedeki fren balatalarıyla, sürtünme maddesinin artıkları eşit olmayan bir şekilde diske yapışarak, diskin kalınlığını ve paralelliğini değiştirir.
ÇÖZÜM:Yalnızca minimum DKD varsa, bir fırça veya zımpara kağıdı kullanarak kalıntıları temizlemek ve frenlere yol testi yapmak yeterli olabilir. Bu disk yüzeylerinin yeniden aynı hizaya gelmesini sağlamazsa, tek çözüm hem fren balatalarını hem de diskleri değiştirmektir.
Disklerin üstünde balata izi olup olmadığını kontrol edin
NEDEN?Fren aşırı ısındığında fren pedalını basılı tutmak diskler üzerinde balata malzemesinin izini bırakabilir veya kaynak yapabilir. DKD genelde disk yüzeyinde bir fren balatasının ana hatları şeklinde görülebilir.
ÇÖZÜM:Bir fırça veya zımpara kağıdı kullanarak balata izini temizlemek normalde yeterli olur.